Dwa weekendy, architektura drewniana, specjalni goście, bogaty program towarzyszący zwiedzaniu – to atrakcje tegorocznych Małopolskich Dni Dziedzictwa Kulturowego – wydarzenia pozwalającego na osobiste spotkanie z najpiękniejszymi i najciekawszymi miejscami Małopolski. W ramach realizowanej w tym roku, XIV odsłony wydarzenia prezentowana będzie różnorodność drewnianego budownictwa regionu. Zabytki będzie można zwiedzać podczas dwóch majowych weekendów: 19-20 maja oraz 26-27 maja.
W sobotę i niedzielę 19 i 20 maja organizatorzy zachęcają do odwiedzenia Wygiełzowa, Zubrzycy Górnej i Zakopanego, natomiast w kolejny weekend, 26 i 27 maja, warto udać się do Łosia, Bartnego, Nowego Sącza, Zalipia i Dołęgi. Zgodnie z coroczną tradycją w każdym z miejsc na uczestników będą czekać eksperci i pasjonaci, którzy oprowadzą po zabytkach, dzieląc się fachową wiedzą i ciekawostkami. Zwiedzanie uatrakcyjni także specjalny przewodnik – reportaże historyczne poświęcone losom przedmiotów i miejsc, ożywionych w opowieściach ludzi z nimi związanych.
W ramach pierwszego weekendu, w Wygiełzowie po dworze z Drogini oraz zagrodzie ze Staniątek oprowadzi prof. Jan Święch, etnograf z Uniwersytetu Jagiellońskiego, który opowie o idei muzeów na wolnym powietrzu, czyli skansenów. W Zubrzycy będzie można wziąć udział w ciekawych oprowadzaniach po dworze należącym niegdyś do sołtysiego rodu Moniaków z Orawy oraz po tartaku i foluszu, interesujących zabytkach techniki. O historii i zasadach działania zabytków techniki, a także roli, jaką muzyka pełniła przy pracy, będzie mówił znany orawski muzyk i płanetnik Ludwik Młynarczyk, najmłodsi zaś będą mogli posłuchać babiogórskich baśni i legend czytanych przez krakowską aktorkę Dorotę Segdę. W Zakopanem gościem specjalnym będzie Jan Karpiel Bułecka, muzyk i architekt, który oprowadzi zwiedzających po chałupie Gąsieniców Sobczaków, w której zostanie także zaprezentowana najbogatsza na Podhalu kolekcja etnograficzna. W zwiedzaniu wnętrz willi Oksza, zaprojektowanej przez Stanisława Witkiewicza, towarzyszyć będą eksperci – dr Maciej Pinkwart i dr Zbigniew Moździerz, autorzy książek o tematyce zakopiańskiej. Dla rodzin z dziećmi przygotowano warsztaty rysunkowe I ty możesz zostać dizajnerem.
Ciekawie zapowiada się także drugi weekend. W towarzystwie miejscowego przewodnika będzie można zwiedzić m.in. Łosie, gdzie w sobotę odbędzie się spotkanie z maziarzami. Opowiedzą oni o swoich podróżach wozami maziarskimi oraz tradycjach i obyczajach związanych z handlem mazią. W ciągu całego weekendu chętni będą mogli przejechać się wozem maziarskim po Łosiu oraz spróbować specjałów kuchni łemkowskiej sprzedawanych podczas kiermaszu. Historię cerkwi greckokatolickiej w Bartnem przybliży przewodnik oprowadzający po obiekcie. W Nowym Sączu warto odwiedzić dwa wyjątkowe obiekty – zbór ewangelicki oraz kościół rzymskokatolicki. W zborze niemałą atrakcją będzie możliwość wejścia na emporę, zazwyczaj niedostępną dla zwiedzających. Dla wielbicieli kultury ludowej wyjątkowo interesująca będzie zagroda Felicji Curyłowej w Zalipiu, po której oprowadzi gości wnuczka malarki. W sobotę etnograf Teresa Komornicka-Rościszewska poprowadzi spotkanie z zalipiańskimi malarkami. Z kolei miłośnicy historii z pewnością chętnie udadzą się do dworu w Dołędze, będącego świadkiem wielu niezwykłych wydarzeń. Jednemu z nich, rabacji chłopskiej z 1846 r., poświęcony będzie osobny wykład, który wygłosi kustosz dworu – Władysław Konieczny. Można będzie także wziąć udział w warsztatach botanicznych Świat roślin parkowych i wielu innych wydarzeniach.
Partnerami Małopolskiego Instytutu Kultury, organizatora wydarzenia, a jednocześnie gospodarzami obiektów, jest sześć małopolskich muzeów: Muzeum – Nadwiślański Park Etnograficzny w Wygiełzowie i Zamek Lipowiec, Muzeum – Orawski Park Etnograficzny w Zubrzycy Górnej, Muzeum Dwory Karwacjanów i Gładyszów w Gorlicach, Muzeum Okręgowe w Nowym Sączu, Muzeum Okręgowe w Tarnowie, Muzeum Tatrzańskie im. dra Tytusa Chałubińskiego w Zakopanem.
Program XIV Małopolskich Dni Dziedzictwa Kulturowego:
I weekend: 19–20 maja
Dwór z Drogini w Nadwiślańskim Parku Etnograficznym w Wygiełzowie, ul. Podzamcze 1
Sobota:
- 10.00–18.00 – zwiedzanie indywidualne
- 11.00, 12.00, 15.00, 16.00 – oprowadzanie
- 11.00, 14.00, 17.00 – Jak to z kawą w Polszcze dawniej bywało – spotkanie z gościem specjalnym, Zofią Drohomirecką, połączone z pokazem palenia i parzenia kawy
Niedziela:
- 10.00–18.00 – zwiedzanie indywidualne
- 11.00, 12.30, 13.30, 15.00, 17.00 – oprowadzanie (zbiórka punkt inf. MIK przy dworze z Drogini)
Zagroda ze Staniątek w Nadwiślańskim Parku Etnograficznymw Wygiełzowie, ul. Podzamcze 1
Sobota:
- 10.00–18.00 – zwiedzanie indywidualne
- 12.00, 13.00, 14.00, 17.00 – oprowadzanie
- 11.00–17.00 – Nie święci garnki lepią – warsztaty garncarskie dla dzieci i dorosłych
- 12.00 – O idei muzealnictwa skansenowskiego we współczesnym świecie – oprowadzanie po skansenie przez gościa specjalnego, prof. dr Jana Święcha, etnografa, wykładowcę UJ
Niedziela
- 10.00–18.00 – zwiedzanie indywidualne
- 11.00, 12.00, 13.00, 14.00, 16.00 – oprowadzanie
- 11.00–17.00 – Kwiaty bibułkowe – warsztaty artystyczne dla dzieci i dorosłych