Narracje to odbywający się od 2009 roku festiwal artystycznych instalacji wizualnych, które po zmroku ożywają w przestrzeni publicznej listopadowego Gdańska. Narracje powstały po to, by eksplorować miejskie wątki i konteksty oraz tworzyć nowe gdańskie opowieści.
Do 2011 roku program Festiwalu tworzyła niemiecka kuratorka, Bettina Peltz. W 2012 roku, w drodze międzynarodowego otwartego konkursu, kuratorem Narracji został działający w Stanach Zjednoczonych Kanadyjczyk, Steven Matijcio. Zaprosił on do udziału w festiwalu artystów z całego świata oraz artystów lokalnych, by wspólnie przyjrzeli się duchom, zjawom i fantomom, które na zmianę nawiedzają i definiują tożsamość Gdańska.
Fantasmagoria (zbiór zjaw) jako wczesna forma kina była niezwykle popularną formą rozrywki i katharsis w XVIII i XIX-wiecznej Europie. W zaciemnionych pasażach artyści, iluzjoniści i szarlatani używali dymu, luster i magicznych latarni, by wyczarować obrazy dla złaknionych mrocznych przyjemności widzów. Mimo że skrywana za kurtyną kiczu – fantasmagoria jako dodatkowa atrakcja superego tworzy ważną przestrzeń, w której trauma, nawiedzenie i inny są podniesione do rangi czegoś objawionego i wzniosłego.
Tytuł tegorocznych Narracji, Art thou gone, beloved ghost? (Czyś odeszła, ukochana zjawo?) pochodzi z utworu Lewisa Carrolla, w którym autor nakreślił zasady symbiotycznego związku ducha z rzeczywistością. Zdobywca/dręczyciel/kolonizator splata się tutaj ze zdobytym/dręczonym/skolonizowanym, zacierając – jak w przypadku syndromu sztokholmskiego – granicę między katem a ofiarą.
Pochodzenie Gdańska jest intrygujące: miasto naznaczone zostało wielobarwną mieszanką etnicznych rodowodów, kolejno anektowane przez wędrujące granice Prus, Niemiec i Rosji, na chwilę niezależne i dwukrotnie przeżywające paradoksalne okresy bycia Wolnym. Wśród zmieniających się wpływów i rządów, Gdańsk walczyć musiał o zachowanie własnej tożsamości i ostatecznie to właśnie walka stała się jednym z elementów konstytuujących istnienie miasta. Od miasta Danzig i Wolnego Miasta do Solidarności i powstania Wałęsy przeciwko komunistycznym rządom: wiele spośród najbardziej suwerennych momentów Gdańska zdefiniowanych zostało przez innego i przeciwko innemu. Miasto prowadzące nieustanny dialog ze swoimi duchami, nieoczekiwanie we własnym oprawcy znalazło ważny trop w poszukiwaniu sensu i znaczenia.
Czytając historię Gdańska – tę prawdziwą i tę wymyśloną – przez fantasmagoryczne soczewki, kurator Steven Matijcio zaprosił do udziału w 4. edycji Festiwalu Narracje 17 artystów z różnych stron świata oraz 7 projektów gdańskich twórców wybranych w otwartym naborze. Na terenie stoczni odbędzie się także specjalny projekt z udziałem ponad 40 artystów związanych z dawną Kolonią Artystów.
Art thou gone, beloved ghost? skupi się głównie na częściach Starego Miasta i terenach postoczniowych – czytając ich struktury jako dokumenty jednoczesnej traumy i tradycji; obecności i jej braku. Każda interwencja budować będzie synergię sztuki i miejsca, tworząc między nimi więź potęgującą ich znaczenie i poszerzającą możliwości interpretacji.
Program Festiwalu Narracje 2012:
15 listopada
- 17.00-24.00 – godziny działania instalacji
- 18.00 – oficjalne otwarcie Narracji: spotkanie z artystami i kuratorem Stevenem Matijcio, dziedziniec Ratusza Głównego Miasta, ul. Długa 47 (wejście obok Restauracji Palowa)
- 18.30, 19.00, 19.30, 20.00 – oprowadzanie z przewodnikami (start: obok Restauracji Palowa, ul. Długa 47, mapa: punkt 1), wybrane instalacje, ok. 120 min
- 21.00 – koncert Ballady i Romanse, after: DJ Lutto Lento / klub festiwalowy, hala 49a, stocznia
16 listopada
- 17.00-24.00 – godziny działania instalacji
- 17.00-24.00 – Centrala / dawna Kolonia Artystów, I am a tourist here myself, Budynek 175 A, stocznia
- 17.00-19.00 – debata Res Publica Nova + IKM, Moje międzymieście, prowadzenie: Artur Celiński, udział: Bogna Świątkowska, Grzegorz Piątek, Kacper Pobłocki, Jacek Dominiczak, IKM, ul. Długi Targ 39/40
- 19.30 – otwarcie wystawy: Niklas Goldbach, Cykle, 4G, ul. Szeroka 34-37 i GGM1, ul. Piwna 27-29
- 20.00 – otwarcie wystawy: Sokrates u Duchampa, IS Wyspa, stocznia
- 21.00 – koncert: Robert Piernikowski, Kristen / klub festiwalowy, hala 49 a, stocznia
17 listopada
- 12.00-13.00 – Światła miasta – warsztaty dla dzieci 5-8 lat, prowadzenie: Ole! Collective, IKM, ul. Długi Targ 39/40
- 15.00-17.00 – Taniec w pudełku – warsztaty dla dzieci 6-12 lat, prowadzenie: Magda Reczyńska, Patrycja Świderska, IKM, ul. Długi Targ 39/40
- 17.00-24.00 – godziny działania instalacji
- 17.00-24.00 – Centrala / dawna Kolonia Artystów, I am a tourist here myself, Budynek 175 A, stocznia
- 17.00 – Spotkanie z artystą Niklasem Goldbachem, 4G, ul. Szeroka 34
- 22.00 – av performance: Jago VJ + muzyka: Pleq, koncert: Square Pirate / klub festiwalowy, hala 49a, stocznia
18 listopada
- 12.00-13.30 – Światła miasta – warsztaty dla dzieci 9-12 lat, prowadzenie: Ole! Collective, IKM, ul. Długi Targ 39/40
- 17.00-24.00 – godziny działania instalacji
- 17.00 – koncert: Anna Nova, 4G, ul. Szeroka 34
Artyści uczestniczący w Festiwalu Narracje 2012:
- Carlos Amorales, Dark Mirror / Ciemne Lustro (Meksyk)
- Jeremy Blake, Winchester (USA)
- Aline Bouvy & John Gillis, Venusia (Belgia)
- Oskar Dawicki, Wisielec / Hangman oraz Drzewo wiadomości / Tree of knowledge (Polska)
- Nathalie Djurberg, Deceiving Looks / Pozory mylą (Szwecja)
- Mounir Fatmi, Forget / Zapomnij oraz The Silence of St. Peter Martyr / Milczenie św. Piotra męczennika (Maroko/Francja)
- Hanna von Goeler, The Shadows Cast by Ordinary Objects / Cienie rzucane przez zwykłe przedmioty (Niemcy/USA)
- Claire Harvey, Then and after / Wtedy i później (Wielka Brytania/Holandia)
- Christian Jankowski, Angels of Revenge. Butcher / Anioły zemsty. Rzeźnik (Niemcy)
- Gabriel Lester, A Man of Action / Człowiek czynu (Belgia/Holandia)
- Robin Rhode, Kid Candle / Chłopiec i świeca oraz Piano Chair / Krzesło fortepianowe (RPA)
- Michal Rovner, More / Więcej oraz Order / Porządek (Izrael)
- Hiraki Sawa, Migration / Migracja (Japonia)
- Roman Signer, Heufieber / Katar Sienny (Szwajcaria)
- Guido van der Werve, Nummer Acht: Everything is going to be alright / Numer osiem: Wszystko będzie dobrze (Holandia)
Projekty wybrane w wyniku otwartego naboru:
- Agnieszka Baaske, Mum / Mamo
- Jago VJ & PLEQ, Inside_, av performance
- Anna Krolikiewicz, Stół / Table
- Michał Łagowski, Podejdź bliżej / Come closer
- Patrycja Orzechowska, Kiedy rozum śpi budzą się demony. Nokturn / The sleep of reason brings forth monsters. Nokturn
- Natalia Osuch, Dominik Rudasz, Bar-do
- Piotr Wyrzykowski, Jak wychować władcę? / How to educate a ruler?
- Iwona Zając, Krzysztof Topolski, Duchy / Ghosts
Artyści uczestniczący w projekcie I am a tourist here myself / Sam nie jestem stąd:
Michał Andrysiak, Kuba Bielawski, Bogna Burska, Krzysztof Leon Dziemaszkiewicz, Dickie Dreams Soundsystem (Krystian Wołowski + M.Bunio.S), Adam Hryniewicki, Piotr Jahołkowski, Radek Kobus (Decay Sound), Tomasz Kopcewicz, Lipali, Honorata Martin, NAVIGATORGONG (Robert Usewicz + Joanna Jordan), Agata Nowosielska, Anna Orbaczewska, PGR ART (Robotnik Sztuki Mikołaj Robert Jurkowski, Robotnik Sztuki Sylwester Gałuszka), Julia Porańska, projekt Cicho, cicho (Olimpia Dębska, Ola Fijałkowska, Emilka Garska, Kama Kania, Karolina Piątkiewicz, Magda Małyjasiak, Adam Nagórski, Karolina Szambelan, Iwona Zając),projekt chlebalin/czerkas/łuniewicz, Queen Bitch (vc kristi), Maja Ratyńska, Maciej Salamon,snake / estern front soundNOsystem, Anna Steller, Studio à Propos, Michał Szlaga, Artur Trzciński, Tomasz Wierzchowski, Jolanta Woszczenko, Sebastian Woźniak, Konrad Zientara, Alina Żemojdzin.
Art though gone, beloved ghost?
4. edycja festiwalu Narracje – Instalacje i interwencje w przestrzeni publicznej
15-18 listopada 2012 r.
Stare Miasto (Osiek, Zamczysko) – Młode Miasto (tereny postoczniowe)
Gdańsk
