Łódź, miasto z silnymi tradycjami sztuki awangardowej, często opartej na filmie oraz fotografii, to tradycyjnie miejsce kolejnej edycji Festiwalu Sztuka i Dokumentacja. W ramach festiwalu przygotowano wystawy, pokazy filmowe oraz część teoretyczną w postaci sympozjów i konferencji. Festiwal od dwóch lat związany jest z konkretnym kręgiem kulturowym. W tym roku gośćmi będą artyści i teoretycy sztuki z Korei Południowej związani z miejscami sztuki o charakterze non-profit.
Część wystawiennicza rozpocznie się 25 kwietnia (w czwartek) o godz 20.00 w galerii Prexer (Miejski Punkt Kultury Prexer-UŁ) wystawą Sztuka-Obiekt-Zapis, gdzie zostaną zaprezentowane różne metody dokumentacji sztuki, ze szczególnym uwzględnieniem dokumentacji sztuki performance, akcji, instalacji, interwencji artystycznej. Wystawa ma charakter międzynarodowy. Oprócz wystawy prac nadesłanych będzie można zobaczyć ekspozycję Jeszcze inna książka ze zbiorów Galerii Wymiany, przygotowaną przez Józefa Robakowskiego. Intencją kuratora jest pokazanie wielu unikalnych wydawnictw autorskich, które poszerzają pole rozumienia książki artystycznej.
Adam Klimczak w Galerii Wschodniej zaprezentuje swój autorski projekt fotograficzny Potrójne Widzenie, do którego punktem wyjścia były prywatne przestrzenie artystów – ich pracownie. Festiwal Sztuka i Dokumentacja po raz drugi gości artystów związanych konkretnym kręgiem kulturowym. W tym roku będą to artyści i teoretycy sztuki z Korei Południowej związani z miejscami sztuki o charakterze non-profit. W maju będziemy mogli więc zobaczyć wystawę Name of the Father? Name of the Mother!, przygotowaną wspólnie przez artystów z Korei, związanych z organizacją Unesco A.poRT oraz polskich twórców współpracujących ze Stowarzyszeniem Sztuka i Dokumentacja. Wystawie towarzyszyć będzie konferencja dotycząca sposobów funkcjonowania niezależnych przestrzeni artystycznych (non-profit) w Polsce i w Korei.
W części teoretycznej festiwalu znajdą sie dwa panele dyskusyjne poświęcone sztuce performance. W Muzeum Sztuki (ms2) będzie miał miejsce panel oraz pokaz filmów Performance i Powtórzenie, prowadzony przez dr Tomasza Załuskiego. W Kinie Kameralnym ŁDK będzie można zapoznać się z pojęciem Indexical performance, którego definicję oraz konkretne przykłady przybliżą m.in dr Kazimierz Piotrowski oraz dr Łukasz Guzek.
Organizatorzy zapraszają również do Muzeum Kinematografii na Uderzenie Sztuki, gdzie pokazane zostaną serie archiwalnych programów zrealizowanych we spółpracy artystów oraz TVP Łódź. Pokaz jest realizowany w ramach realizowanego od dwóch lat tematu Film o sztuce. Dodatkowym punktem programu festiwalu jest także wystawa w Piotrkowie Trybunalskim A space of Live Art. Opening the Nothing poświęcona zagadnieniu archiwizowania dzieł sztuki akcji.
Festiwalowi towarzyszy w tym roku program edukacyjny dla młodzieży prowadzony we współpracy z Poleskim Ośrodkiem Sztuki. W ramach programu będzie miał miejsce konkurs dla młodzieży szkół średnich na najciekawszą fotografię z wystawy lub wydarzenia dotyczącego sztuki współczesnej. Odbędą się również warsztaty fotograficzne oraz zajęcia dotyczące efemerycznych form sztuki – opartych na czasie I konkretnej przestrzeni.
Program Festiwalu:
- 25 kwietnia, godz. 16.30-19.30. Performance i Powtórzenie. Muzeum Sztuki ms2. Pokaz dokumentacji w wyborze i z komentarzem Tomasza Załuskiego, oraz panel dyskusyjny z udziałem Kamila Wnuka, Ewy Wójtowicz i Tomasza Załuskiego.
Zgodnie z rozpowszechnioną interpretacją sztuki performance, jej specyfika ma leżeć w niepowtarzalności. Ta niemożność powtórzenia przejawia się przynajmniej na czterech różnych płaszczyznach. Po pierwsze, sztuka performance nie jest odtwarzaniem, lecz tworzeniem na żywo – nie jest powtórzeniem uprzedniego scenariusza, lecz dzianiem się procesu twórczego w trakcie samego zdarzenia. Po drugie, performance, będąc improwizowanym działaniem na żywo, nie może jako taki zostać powtórzony. Po trzecie, dokumentacja performance’u, czyli powtórzenie, jakie po nim pozostaje, nie ma racji bytu i właściwie – jeśli się trzymać konsekwentnie zasady efemeryczności – nie powinna zaistnieć, a jeśli już zaistnieje, to tylko jako niedoskonały ślad, który nie jest w stanie oddać charakteru tego, co zaszło i bezpowrotnie odeszło w przeszłość. Wreszcie, sztuka performance nie powinna się nawet powtarzać, w swej istocie i definicji, w poszczególnych performance’ach: każdy performance powinien być nową definicją samej sztuki performance.
Pokaz dokumentacji będzie próbą rewizji tych założeń. Liczne przykłady, zarówno historyczne, jak i współczesne, świadczą o tym, że strategie powtórzeniowe stanowią istotny element performatywnych realizacji artystycznych. Panel dyskusyjny będzie zaś dotyczyć różnych strategii powtórzeniowych, jakie można spotykać w artystycznych performance’ach. Szczególny nacisk będzie położony na omówienie funkcji i znaczeń, jakie powtórzenie zyskuje w sztuce performance oraz wskazanie twórczego potencjału powtórzenia jako metody działań performatywnych.
- 25 kwietnia, godz. 20.00. Sztuka-Obiekt-Zapis. Miejski Punkt Kultury Prexer-UŁ. Kuratorka: Anka Leśniak, współpraca: Przemysław Górski, Stowarzyszenie Topografie.
Wystawa prezentuje różne sposoby dokumentowania sztuki współczesnej, która często oparta jest na czasie i przestrzeni. Ujawnia się w takich formach jak: performance, akcja i interwencja artystyczna, instalacja, video-art. Wystawa ma charakter otwarty, swoje dokonania mogą zaprezentować zarówno profesjonaliści: artyści sztuk wizualnych, kuratorzy, krytycy sztuki, filmowcy, dziennikarze radiowi i telewizyjni, jak i inni odbiorcy sztuki współczesnej. Wystawa ma charakter międzynarodowy.
- 26 kwietnia, godz. 16.00-18.00. Jeszcze inna książka. Galeria Wymiany, Łódź. Kurator: Józef Robakowski. Intencją kuratora jest pokazanie wielu unikalnych wydawnictw autorskich, ktore przez swą ascezę poszerzają pole rozumienia książki artystycznej.
- 26 kwietnia, godz. 20.00. Adam Klimczak – Potrójne widzenie. Galeria Wschodnia, Łódź.
W ostatnich latach zajmuje mnie problem funkcjonowania prywatnych przestrzeni i pozornej stabilności ich istnienia. Projekt i wystawa Potrójne widzenie kontynuuje wcześniejsze doświadczenia i stanowi próbę ukazania relacji człowiek – miejsce poprzez pryzmat pracowni, łączących w Polsce często przestrzeń mieszkalną i twórczą. Istotą projektu jest dokumentowanie tych wnętrz poprzez medium fotografii, która później w postaci wydruku staje się tłem dla inscenizacji w mojej pracowni, bądź pracowni innych artystów. Kolejna fotografia tworzy płaszczyznę dla obecności artysty-mieszkańca lub mojego działania gościa-obserwatora. W końcowym efekcie ostateczne zdjęcie obrazuje inscenizacyjną, nierealność stworzonej rzeczywistości. Ta fikcyjna realność świata o pozorach dokumentacyjnej prawdy wyznacza szczególny horyzont zdarzeń, a jego składowe elementy to iluzje otwarcia na społeczną rzeczywistość otaczającą artystów w ich aktualnych i byłych miejscach aktywności twórczej.
Adam Klimczak