Wystawa stanowi część długofalowego projektu badawczego, edytorskiego i wystawienniczego Centrum Sztuki WRO, którego celem jest zebranie, opracowanie i udostępnienie prac artystów polskich stworzonych przy użyciu wideo i pierwszych technik cyfrowych w latach 1985-1995. Centrum Sztuki WRO udało się zgromadzić i zarchiwizować ponad 400 materiałów wideo z tego okresu. Są to zarówno samodzielne prace, jak różnorodne zapisy i dokumentacje, materiały robocze, wreszcie nieukończone fragmenty, destrukty i rekonstrukcje.
Ich kuratorski wybór ukazuje się właśnie na 4 płytach DVD, którym towarzyszyć będzie publikacja książkowa. Pierwsza wystawiennicza odsłona Ukrytej Dekady miała miejsce w Muzeum Narodowym we Wrocławiu w maju tego roku podczas Biennale WRO 09. Obecna wystawa w Bunkrze Sztuki w przekrojowy sposób ukaże ten barwny i przełomowy dla kształtowania się dzisiejszej sztuki okres, nie tylko poprzez wybór taśm wideo, ale też wideoinstalacje. Ukryta Dekada 1985-1995 to czas w polskiej sztuce szczególny, okres kształtowania się i rozwoju nowych zjawisk artystycznych, pełen przemian, także społecznych, politycznych i cywilizacyjnych. Prowadzi od kontestacji rzeczywistości, zastygłej po stanie wojennym, do wyłonienia się sceny artystycznej w kształcie zapowiadającym jej obecny charakter.
Rozpoczyna się indywidualnymi poszukiwaniami garstki twórców, którzy sięgnęli po względnie nowe medium; rozproszonych, działających poza ówczesnymi instytucjami sztuki, a kończy uznaniem twórczości wideo za istotną dziedzinę świata sztuk pięknych i zajęciem przez nią ważnej pozycji w sztuce współczesnej i jej instytucjach.
Obrazy stworzone w połowie lat 80. techniką elektroniczną, bardzo jeszcze wówczas niedoskonałą, pełną specyficznych zakłóceń, oddalają tę epokę w czasy wizualnie prehistoryczne. Paradoksalnie, ta niedoskonałość techniczna przynosi zaskakująco celną obrazową reprezentację owej epoki, jej krępującą anachroniczność, namiastkowy, budzący sprzeciw charakter. Swoiste zahibernowanie epoki po stanie wojennym, jej cywilizacyjne wycofanie, zapis wideo oddaje jeszcze ostrzej niż ówczesna fotografia. Znajduje to zaskakujący wizualny wyraz w prezentowanych na wystawie pracach z lat 80., w których awangardowe praktyki artystów mieszają się z wyraźnie zacofaną codziennością. Z tej estetyki wyłamują się realizacje powstałe bliżej połowy lat 90., zapowiadające cyfrowy charakter nowych mediów.
Znaczna część zgromadzonych prac i materiałów Ukrytej Dekady 1985-1995 jest udostępniana na miejscu w czytelni mediów Centrum Sztuki WRO, gdzie tworzą one obszerną, stale uzupełnianą kolekcję i bazę informacji. Jej zadaniem jest służyć dalszemu opracowywaniu dziejów sztuki najnowszej w Polsce.
Twórcy Ukrytej Dekady: Adam Abel, Arkadiusz Bagiński, Piotr Bikont, Jan Brzuszek, Witosław Czerwonka, Marta Deskur, Andrzej Dudek-Dürer, Jacek Felcyn, Izabella Gustowska, Marek Jabłoński, Anna Janczyszyn, Marek Janiak, Aleksander Janicki, Robert Jurkowski, Jarosław Kapuściński, Mirosław E. Koch, Piotr Komarnicki, Barbara Konopka, Janek Koza, Katarzyna Kozyra, Igor Krenz, Witold Krymarys, Paweł Kwaśniewski, Andrzej Kwietniewski, Zbigniew Libera, Łódź Kaliska, Łyżka Czyli Chilli, Wojciech Majewski, Barbara Maroń, Antoni Mikołajczyk, Jacek Niegoda, Yach Paszkiewicz, Grupa Piniszczy, Józef Robakowski, Mirosław Rogala, Zygmunt Rytka, Adam Rzepecki, Krzysztof Skarbek, Eugeniusz Szczudło, Jacek Szleszyński, Maciej Toporowicz, Jerzy Truszkowski, Andrzej K. Urbański, Maciej Walczak, Marek Wasilewski, Wspólnota Leeeżeć, Artur Tajber, Paweł Więckowiak, Wojciech M. Wójcik, Piotr Wyrzykowski, Wojciech Zamiara, Grzegorz Zygier, Alicja Żebrowska.
Wystawie towarzyszy spotkanie w Klubie Bunkra Sztuki, które odbędzie się w czwartek 10 grudnia o godzinie 18.30. Spotkanie odbędzie się w ramach cyklu Interpretacje. W panelu dyskusyjnym udział biorą: Marta Deskur, Piotr Bikont, Piotr Krajewski, Maria Anna Potocka, Artur Tajber. Prowadzenie: Beata Seweryn.
Ukryta Dekada, lata 1985-1995 to czas w polskiej sztuce szczególny, okres kształtowania się i rozwoju nowych zjawisk artystycznych, pełen przemian, także społecznych, politycznych i cywilizacyjnych. Prowadzi od kontestacji rzeczywistości, zastygłej po stanie wojennym, do wyłonienia się sceny artystycznej w kształcie zapowiadającym jej obecny charakter.
Rozpoczyna się indywidualnymi poszukiwaniami garstki twórców, którzy sięgnęli po względnie nowe medium; rozproszonych, działających poza ówczesnymi instytucjami sztuki a kończy uznaniem twórczości wideo za istotną dziedzinę świata sztuk pięknych i zajęciem przez nią ważnej pozycji w sztuce współczesnej i jej instytucjach.
U k r y t a D e k a d a
polska sztuka wideo 1985-95
Kurator: Piotr Krajewski
Galeria Sztuki Współczesnej Bunkier Sztuki, pl. Szczepański 3 a, Kraków
wernisaż: środa, 9 grudnia 2009
wystawa otwarta od 10 grudnia 2009 do 14 lutego 2010 w godz. 11.00 – 18.00
