Bielska Zadymka Jazzowa jest ofertą kulturalną adresowaną do fanów jazzu z kraju i zagranicy. Jej twórcą i dyrektorem jest aktor i reżyser – Jerzy Batycki. W organizację imprezy zaangażowani są bielscy aktorzy, muzycy, plastycy, fotograficy i filmowcy skupieni wokół Stowarzyszenia Sztuka Teatr. W organizacji Zadymki biorą udział także wybitne postaci polskiego jazzu – Jan Ptaszyn Wróblewski, muzyk, kompozytor i dziennikarz muzyczny oraz Paweł Brodowski, redaktor naczelny Jazz Forum.
Wielką atrakcją Zadymki są nocne jam sessions, podczas których młodzi muzycy mają okazję zagrać z gwiazdami. Do historii festiwalu przeszły już jamy z udziałem Urszuli Dudziak, Michała Urbaniaka, David’a Murray’a, Roy’a Hargrove’a, Terence’a Blanchard’a, Joe Lovano czy James’a Carter’a.
Największe indywidualności muzyczne festiwalu wyróżniane są Nagrodą Artystyczną Stowarzyszenia Sztuka Teatr – tytułem i statuetką Anioła Jazzu (rzeźba autorstwa Lidii Sztwiertni). W Bielsku-Białej otrzymali ją już min: Wayne Shorter, Hank Jones, Ron Carter, Charlie Haden, Yellowjackets i Joe Lovano, Urszula Dudziak i Jan Ptaszyn Wróblewski. Imprezie od ośmiu lat towarzyszy konkurs skierowany do młodych muzyków jazzowych, którego główną nagrodą jest nagranie, wydanie (1500 egz.) i promocja debiutanckiej płyty.
Festiwal współpracuje z Wydziałem Jazzu i Muzyki Rozrywkowej Akademii Muzycznej w Katowicach. Tradycją stało się, że gospodarzami festiwalowych jam sessions są studenci tego wydziału, a wielką atrakcją jest Koncert otwarty w wykonaniu Big Bandu Akademii Muzycznej, na który gospodarze zapraszają bezpłatnie mieszkańców Bielska-Białej.
Zadymka to impreza z duszą, wpleciona w zimowy pejzaż regionu, której wielką atrakcją jest finałowy koncert w schronisku na górze Szyndzielnia, gdzie uczestnicy wjeżdżają o zmroku kolejką gondolową, by na wysokości ponad 1000 metrów n.p.m. wysłuchać koncertu finałowego.
Podczas festiwalu odbywają się liczne imprezy towarzyszące – muzyczne happeningi, wystawy plakatu, fotografii, malarstwa i multimediów. Zadymka uznawana jest za jedną z największych i najlepszych imprez kulturalnych tego typu w Polsce. W plebiscycie Jazz Top 2008 miesięcznika Jazz Forum Zadymka znalazła się na drugim miejscu w kategorii Najlepszy Festiwal.
W dotychczasowych jedenastu edycjach festiwalu wystąpiło blisko 600 wykonawców z 29 krajów. Wśród nich legendy jazzu z USA: Wayne Shorter, Hank Jones, Ron Carter, All Foster, Charlie Haden, Yellowjackets, Joe Lovano, Dave Doulgas, Terence Blanchard, Kevin Mahogany, Roy Hargrove, David Murray, James Carter, Danilo Perez, John Patitucci, Brian Blade; z Europy: Henri Texier, Arild Andersen, Till Broenner, Richard Galliano, Nils Petter Molvaer, Erik Truffaz, Roberta Gambarini, Saskia Laroo; i Polski: Jan Ptaszyn Wróblewski, Urszula Dudziak, Michał Urbaniak, Tomasz Stańko, Laboratorium, Leszek Możdżer, Ewa Bem, Anna Maria Jopek oraz wielu innych.
Pierwszego dnia festiwalu odbędzie się cykl koncertów zatytułowany Klimaty jazzu, który ma przedstawiać różnorodność stylistyk i klimatów w obrębie muzyki jazzowej. Celem cyklu jest zaprezentowanie projektów wywodzących się z różnych kultur i krajów oraz ukazanie tradycji i tendencji rozwojowych tego gatunku muzycznego.
Następnego dnia nastąpi seria koncertów zatytułowana Nadzieje jazzu, która promuje ciekawych, młodych muzyków z kraju i zagranicy, zauważonych i docenionych przez krytykę muzyczną, a także tych którzy odnoszą sukcesy w konkursach i festiwalach, a z ich twórczością wiążą się nadzieje na dalszy rozwój jazzu. Dla nadania szczególnego znaczenia tym prezentacjom, umieszczono je w programie tego samego dnia, w którym odbędzie się cykl Geniusze jazzu. Koncerty te zarezerwowane są dla światowej sławy, najwybitniejszych twórców muzyki jazzowej.
Trzeciego dnia odbędzie się Koncert Finałowy konkursu, który składa się z dwóch etapów. W trakcie pierwszego etapu, zespoły przysyłają swoje nagrania demo, z których komisja kwalifikacyjna pod przewodnictwem Jana Ptaszyna Wróblewskiego wyłania trzech lub czterech finalistów. Finaliści występują w Klubie Festiwalowym przed specjalnie powołanym jury, które wyłania spośród nich Laureata Nagrody Głównej oraz przyznaje nagrody indywidualne. Laureat Nagrody Głównej wystąpi podczas sobotniej gali w Teatrze Polskim. Ponadto otrzyma nagrodę w postaci nagrania (1500 egz.) i promocji (za pośrednictwem Jazz Forum i patronów medialnych) debiutanckiej płyty oraz statuetki Aniołka Jazzowego 2010.
Tego dnia będzie można posłuchać również koncertów z cyklu Okolice jazzu – to prezentacje nowych form i gatunków muzycznych, które nawiązują do muzyki jazzowej lub wykorzystują jej elementy. W ramach tego cyklu przedstawione zostaną nowe zjawiska, projekty tego typu z kraju i zagranicy.
Gala w teatrze jest podsumowaniem całego festiwalu. Podczas niej wręczone zostaną nagrody przyznawane w konkursie, a przed festiwalową publicznością, wystąpi Laureat Nagrody Głównej. Jest to pierwszy element promocji tego zespołu. W dalszej części gali zaprezentowane zostaną wybitne projekty których stylistyka, charakter i ranga ukazuje wkład jazzu we współczesną kulturę muzyczną świata. Wręczane będą nagrody artystyczne Stowarzyszenia Sztuka Teatr dla najwybitniejszych muzyków festiwalu.
Ostatniego dnia będzie można wysłuchać Koncertu otwartego. Jest to stały element współpracy festiwalu z Wydziałem Jazzu i Muzyki Rozrywkowej Akademii Muzycznej w Katowicach. Co roku orkiestra przedstawia publiczności nowy program. Koncert ten spełnia rolę promocyjną dla uczelni, muzyków i samego jazzu – ponieważ wstęp na ten występ jest darmowy. Koncert finałowy odbędzie się w otaczających miasto górach. We wnętrzach zabytkowego Schroniska PTTK po kilkudziesięciu godzinach koncertów i jam session organizatorzy proponują publiczności przede wszystkim dobrą zabawę przy dobrej muzyce. Z uwagi na specyfikę miejsca zaprezentowane będą tam projekty z gatunku etno-jazzu.
Wykonawcy
Igor Butman – rosyjski wirtuoz saksofonu, dyrygent, kompozytor, właściciel klubu, szef festiwalu i gospodarz programu telewizyjnego. Jest największą osobowością rosyjskiego jazzu o międzynarodowej renomie. Studiował w słynnej Berklee College of Music i przez dziesięć lat koncertował i nagrywał w USA. Był solistą Lincoln Center Jazz Orchestra Wyntona Marsalisa. Międzynarodowym sukcesem okazał się jego album Magic Land. Na Zadymce wystąpi ze swoim moskiewskim kwartetem.
Malik Mezzadri – wybitny flecista i kompozytor pochodzący z Wybrzeża Kości Słoniowej. Jest liderem francuskiego zespołu Magic Malik Orchestra. Zespół łączy tradycje akustycznego jazzu z nowoczesnymi wpływami – elektronicznymi bitami i muzyką świata. To jedna z najciekawszych formacji współczesnej, francuskiej sceny jazzowej.
Three Fall – młode niemieckie trio występujące w niespotykanym składzie: saksofon tenorowy, puzon i perkusja. Zespół błyskawicznie zdobył sobie uznanie krytyki i publiczności. W ciągu pierwszego roku istnienia zdobył nagrodę Futuresounds 2008 w konkursie Leverkusen Jazz Festiwal, dotarł do półfinału Neuen Deutschen Jazz Preis Mannheim 2009, jak również wystąpił w Jazzfestival Viersen, Jazzfestival Leverkusen i Jazzrally Düsseldorf. Młodość zespołu, nieco prowokujący styl zachowania hiphopowej subkultury połączony z doskonałą techniką i jazzową improwizacją dają niezwykły efekt świeżości i oryginalności.
Jerzy Małek – trębacz i kompozytor młodego pokolenia. Jego kwintet prezentował się na wielu konkursach i festiwalach jazzowych w Polsce i za granicą, zdobywając pierwsze miejsca i nagrody indywidualne. Do najważniejszych należą: pierwsze miejsce na Jazz Juniors 1999 oraz Klucz do Kariery na Pomorskiej Jesieni Jazzowej zdobyty tego samego roku. W 2000 r. Jerzy Małek został laureatem Międzynarodowego Konkursu Improwizacji Jazzowej w Katowicach, oraz Nową nadzieją w corocznej ankiecie czytelników Jazz Forum. W 2004 roku artysta zdobył trzecie miejsce na Międzynarodowych Zmaganiach Instrumentów Dętych w Szczecinie, w których udział brali muzycy z Europy i USA.
McCoy Tyner – geniusz jazzu. Ten niegdysiejszy członek kwartetu Johna Coltrane’a (wspólnie nagrali m.in. legendarny album A Love Supreme) zapisał się w jazzowej historii jako genialny pianista, lider, kompozytor i aranżer. Stworzył własny, zupełnie nowy styl gry na fortepianie o niezwykle skomplikowanej harmonii. Jest laureatem wielu prestiżowych nagród (w tym National Endowment for the Arts Jazz Master i pięciu nagród Grammy), a od 2005 roku doktorem honoris causa najsłynniejszej jazzowej uczelni na świecie – Berklee College of Music. Od ponad 50 lat prowadzi aktywną działalność koncertową i nagraniową. Artyście towarzyszyć będą w Bielsku-Białej stale współpracujący z nim muzycy: Gerald Cannon (bass), Eric Kamau Gravatt (perkusja) oraz Gary Bartz (saksofon).
Lesní Zver – zespół niedawno wydał swoją pierwszą płytę. Ich muzyka to, jak sami ją określają dzika mieszanka nu-jazzu, psychodelii i drum’n’bass. Ta czeska formacja zdążyła już występować w wielu prestiżowych miejscach w Czechach, Słowacji i w Niemczech, grali na Festiwalu Jazz Goes to Town (Hradec Králové 2005), New Jazz Days (Bratysława 2006) lub Silent Friday (Stuttgart 2008). Brali udział w projektach multimedialnych Federico Diaz i David Kořínek.
Jazzanova – grupa zaliczana jest do najciekawszych i najważniejszych zespołów nu-jazzowych na świecie. Nowe, oryginalne brzmienie uzyskali łącząc nowoczesną taneczną estetykę opartą na samplach z muzyczną tradycją lat 70-tych (disco, funk) czy 60-tych (jazz). To właśnie twórcy Jazzanovy współcześnie, na nowo odkryli pierwotną taneczność jazzu, prezentując ją w niebywale inteligentny, porywający i sposób. To oni przypomnieli również Europie uroki starego, dobrego Polish Jazzu, wydając małą antologię tego nurtu.
Andrzej Jagodziński – wybitny polski pianista, kompozytor i aranżer. Od 1993 roku prowadzi własne trio, które w 1994 roku nagrało płytę Chopin, uznaną przez czytelników pisma Jazz Forum za płytę roku, Wydawnictwo otrzymało również nagrodę Polskiego Przemysłu Muzycznego – Fryderyk ’94 oraz laur Melomani ’94 – nagrodę łódzkiego Stowarzyszenia Miłośników Muzyki Jazzowej. Andrzej Jagodziński nagrodzony został również nagrodą Programu Trzeciego Polskiego Radia – Mateusz ’94 za Jazzowego Chopina i Poezję w Muzyce.
Dee Dee Bridgewater – ikona współczesnego jazzu. Ta amerykańska aktorka i wokalistka wielokrotnie była nagradzana i nominowana do prestiżowych nagród (od Grammy Awards po Jazz Academy Awards). Prowadzi popularną audycję JazzSet with Dee Dee Bridgewater w National Public Radio. Jej występ na Zadymce będzie równocześnie premierą europejską najnowszej płyty To Billie With Love: A Celebration of LADY DAY. Razem z nią wystąpią: Edsel Gomez (fortepian), James Carter (saksofony), Bruce Cox (perkusja) i Ira Coleman (bass).
Big Band Akademii Muzycznej w Katowicach – jedna z największych i najlepszych orkiestr studenckich w kraju. Działa nieprzerwanie od 1972 roku. W jej składzie jako studenci występowali między innymi: Jarosław Śmietana, Piotr Wojtasik i bracia Niedzielowie.
Roy Bennet Group – nowopowstały, polsko-angielski zespół. Założycielem i pomysłodawcą zespołu jest Krzysztof Witkowski. W skład Roy Bennet Group wchodzą polscy muzycy, a wokalistą jest charyzmatyczny Roy Bennett – Anglik o jamajskich korzeniach. Zespół to pełna pozytywnej energii mieszanka funky, reggae, jazz i r&b. Połączenie profesjonalizmu muzyków polskiej estrady z optymistycznym przekazem jamajskiej duszy artystycznej Roy’a pozwoliło stworzyć płytę Positive Energy.
Fanga – niezwykła, kosmopolityczna fuzja osobowości i energii muzyków z Montpellier. Zespół odniósł sukces mieszając afrobeat, jazz, funk i odtwarzanie muzyki z płyt winylowych. Ich muzyka silnie osadzona jest w tradycji afrykańskiej. Jej melodyjność i hipnotyczny rytm wciągają słuchaczy w swoisty stan transu.
Program
3 lutego
17.30 Galeria Sfera i Klub Klimat – Muzyczny Hydepark , otwarcie wystaw fotograficznych: Twarze jazzu w obiektywie Marka Duszy i La Henryka Malesy
18.30 Uroczyste otwarcie festiwalu, koncert Klimaty jazzu – Igor Butman Quartet (Rosja)
20.30 Koncert Klimaty jazzu – Magic Malik Orchestra (Francja)
23.00 Hotel President – otwarcie wystawy fotograficznej Fotozadymka Artura Strąka i jam session
4 lutego
18.00 Galeria Sfera/Klub Klimat – Koncert Nadzieje jazzu – Three Fall (Niemcy)
19.15 Koncert Nadzieje jazzu – Jerzy Małek Quintet (Polska)
21.00 Koncert Geniusze jazzu – McCoy Tyner Trio with special guest Gary Bartz (USA)
23.00 Hotel President – Jam session
5 lutego
15.00 – 19.00 Hotel President – Koncert Finałowy konkursu
20.00 Galeria Sfera/Klub Klimat – Koncert Okolice jazzu – Lesní zvěř (Czechy)
22.00 Koncert Okolice jazzu – Jazzanova Live feat. Paul Randolph (Niemcy)
24.00 Hotel President – Jam session
6 lutego
18.00 Teatr Polski – Gala w teatrze – Laureat Nagrody Głównej Konkursu
19.15 Gala w teatrze – Andrzej Jagodziński Trio Chopin (Polska)
21.15 Gala w teatrze – Dee Dee Bridgewater (USA) To Billie With Love: A Celebration of Lady Day – premiera europejska
7 lutego
14.30 Galeria Sfera/Klub Klimat – Koncert otwarty
Big Band Akademii Muzycznej w Katowicach pod dyrekcją Andrzeja Zubka
16.00 Galeria Sfera/Klub Klimat – Koncert otwarty
Roy Bennet Group (Anglia/Polska)
19.30 Schronisko na Szyndzielni – Koncert finałowy – Fanga (Francja)
23.00 Hotel President – Jam session
