Muzeum Zamkowe w Malborku przygotowało na sezon letni 2015 roku wystawę czasową, której bohaterem jest bawarski wedutysta Domenico Quaglio (1787-1837). Ten wybitny malarz epoki romantyzmu w Niemczech należy dziś do postaci nieco zapomnianych i mało znanych polskiemu odbiorcy kultury.
Pochodził z artystycznej rodziny o włoskich korzeniach, osiadłej w Monachium w drugiej połowie XVIII wieku i był jej najwybitniejszym przedstawicielem. Uprawiał malarstwo olejne, akwafortę i litografię; projektował dekoracje teatralne. Był członkiem honorowym Akademii Sztuk Pięknych w Monachium i Berlinie oraz wielu stowarzyszeń m.in. w Brukseli, Lipsku, Wrocławiu. Współtworzył także monachijskie Towarzystwo Sztuki, zajmujące się wystawiennictwem i promocją współczesnych artystów, uprawiających nieakademickie gatunki malarstwa – portret, martwą naturę, pejzaż, sceny rodzajowo-historyczne oraz batalistyczne. W ramach studiów nad architekturą średniowieczną, której był skrupulatnym dokumentalistą i znawcą odbył wiele naukowych podróży po Europie.
Wiosną roku 1832 Quaglio wyruszył na zlecenie następcy pruskiego tronu Fryderyka Wilhelma z Monachium do nadbałtyckich Prus. Trasa podróży biegła przez środkowe i północne Niemcy, wyspę Rugię i Pomorze Zachodnie aż do Królewca i Tylży. Głównym jej celem było wykonanie do książęcej kolekcji kilku widoków malborskiego zamku, rejestrujących wygląd pokrzyżackiej warowni po tzw. romantycznej przebudowie. Bawarski wedutysta zwiedził wówczas także Gdańsk i Frombork, wykonując wiele odręcznych szkiców nowo poznanych miejscowości. Do dziś z owej wędrówki zachowało się niewiele prac malarskich i rysunkowych. W wielu przypadkach znamy je z hasłowych zapisów w katalogach wystaw czasowych organizowanych przez niemieckie Towarzystwa Sztuki lub z graficznych reprodukcji publikowanych w ilustrowanych czasopismach.
Pierwsza część wystawy w malborskim zamku, mająca charakter wprowadzenia, opowiada o samym malarzu, kreśląc jego portret i artystyczny profil. W drugiej zaś narracja koncentruje się na trzech stacjach pobytu w dawnych Prusach: w nadbałtyckim Gdańsku, w mieście nad Nogatem i warmińskim Fromborku. Tu największym i najważniejszym akcentem jest „rozdział malborski” (główny cel podróży monachijczyka). W tej odsłonie poza kompozycjami autorstwa bawarskiego malarza zaprezentowano również inne dzieła sztuki, dokumenty ikonograficzne oraz książki, ilustrujące dzieło pierwszej, tzw. romantycznej restauracji pokrzyżackiego zamku; z czasów, gdy zabytek ten pełnił sui generis funkcję muzeum pruskiej historii i patriotycznej sztuki.
Kurator wystawy: Justyna Lijka
Monachijczyk w Malborku
Karty z podróży wedutysty Domenica Quaglio do Prus w 1832 roku
Od 19 czerwca do 6 września 2015 roku
Sala Siedmiofilarowa na Zamku Średnim
Muzeum Zamkowe w Malborku
