Czarna maska Krzysztofa Pendereckiego to jedno z największych współczesnych arcydzieł operowych. Opera Bałtycka wystawi je po raz pierwszy 20 marca w reżyserii i inscenizacji Marka Weissa. Publiczność zobaczy ten spektakl także podczas premiery w Warszawie 31 marca w Teatrze Wielkim – Operze Narodowej.
„Apokaliptyczna wizja zagrożeń wiszących nad kulturą europejską w sposób wstrząsający koresponduje z ostatnimi wydarzeniami. Jeśli weźmiemy pod uwagę, że mija właśnie trzydzieści lat od światowej prapremiery dzieła w Salzburgu, to uderza profetyczna siła zawarta w tej wywiedzionej z opowiadania Hauptmanna historii skromnej uroczystości w domu prowincjonalnego burmistrza, która przekształciła się w zwiastun zagłady naszej mieszczańskiej cywilizacji, zagłady, która nie wynika z igraszek ślepego losu, lecz z naszej konkretnej winy.
To przekonanie, że rozwój wydarzeń związany jest z aktami złej lub dobrej ludzkiej woli, jest bliskie twórcom Opery Bałtyckiej i wiąże się z ich decyzjami artystycznymi i interpretacją starannie wybranych dzieł do repertuaru. Wśród nich Czarna maska staje się jednym z najdonioślejszych składników i największych wyzwań pod względem trudności i jakości wykonawczych.
To moje pożegnanie z Operą Bałtycką. Być może jest to moje pożegnanie z operą w ogóle. Pewnie nie wszystkich to interesuje, ale zwierzam się z tego, by chociaż częściowo wytłumaczyć się z «funeralnej mszy», jaką jest dla mnie ten spektakl.
To jest również moje pożegnanie z Europą, którą kochałem, i którą – wspólnie z milionami wierzących w jej idee – starałem się budować przez całe życie. Mój wkład jest skromny, ale nieskalany wątpliwościami w sens tego budowania. Ostatnio jednak dostrzegam fałszywe założenia, jakie budowniczym Europy przyświecały od upadku komunizmu. Idee, w które wierzyłem, oparte są na kłamstwach. Straciłem nadzieję, że Europa przezwycięży plemienne waśnie i swoją pychę dawnych kolonizatorów. O tym również jest ten spektakl.
W nadciągającej zagładzie starych wartości być może tkwi ziarno odrodzenia nowego typu człowieka i jakiegoś nowego rodzaju braterstwa. Ale nie chcę w tym brać udziału ani się tym interesować, tak samo jak nie chcę się interesować nowym gatunkiem teatru muzycznego, który być może powstanie na gruzach dawnej opery. Zwycięstwo popkultury i demokratycznego artyzmu obserwuję ze zgrozą i rozpaczą, że większość tak łatwo dała się oszukać.
Czarna maska mojego Mistrza i drogiego Przyjaciela jest najtrudniejszym arcydziełem operowym, z jakim miałem do czynienia. Wśród setki dzieł, jakie zrealizowałem jako reżyser, to ostatnie wymaga największej precyzji i poczucia odpowiedzialności za każde słowo i każdy takt. Podchodziłem do tej realizacji dwukrotnie. Dopiero za trzecim razem znalazłem tak wspaniałych współpracowników i wykonawców, że odważyłem się doprowadzić swoją pracę do końca. Mam nadzieję, że jej rezultat pozostanie w pamięci mojej drogiej publiczności na długie lata”.
Marek Weiss, reżyser spektaklu, Dyrektor Naczelny i Artystyczny Opery Bałtyckiej
Libretto na podstawie dramatu Gerharta Hauptmanna Czarna maska: Harry Kupfer, Krzysztof Penderecki
Inscenizacja i reżyseria: Marek Weiss
Kierownictwo muzyczne Szymon Morus
Współpraca muzyczna Adi Bar
Scenografia Hanna Szymczak
Choreografia Izadora Weiss
Światła Piotr Miszkiewicz
Przygotowanie Chóru Anna Michalak
Asystenci reżysera Magdalena Szlawska, Krzysztof Rzeszutek
Asystenci dyrygenta Alexander Humala, Jakub Kontz
Asystent scenografa Monika Ostrowska
Przygotowanie solistów Liana Krasyun-Korunna
Obsada: Sylwester Kostecki, Katarzyna Hołysz, Karolina Sołomin, Karolin Sikora, Ryszard Minkiewicz, Ryszard Morka, Anna Fabrello, Robert Gierlach, Jacek Batarowski, Stanisław Kierner, Aleksander Kunach, Piotr Nowacki, Monika Fedyk-Klimaszewska, Krzysztof Rzeszutek, Rafał Sambor, Joanna Wesołowska, Radosław Palutkiewicz
Chór i Orkiestra Opery Bałtyckiej: dyrygent – Szymon Morus
Bałtycki Teatr Tańca
Przed spektaklem w Teatrze Wielkim – Operze Narodowej 31 marca, o godz. 17.30 w Salach Redutowych odbędzie się spotkanie z kompozytorem opery, Krzysztofem Pendereckim.
Czarna maska, opera Krzysztofa Pendereckiego
Premiera:
20 marca 2016 roku – Opera Bałtycka w Gdańsku
31 marca 2016 roku – Teatr Wielki – Opera Narodowa w Warszawie
Spektakle w Gdańsku: 22, 23 marca; 4, 5 czerwca 2016 roku
