W Muzeum Współczesnym Wrocław trwa wystawa, która podsumowuje działanie Artura Żmijewskiego. Jego celem było wniknięcie w strukturę instytucji i próba jej reformy, zmiany, która wpłynęłaby na relacje pracownicze, a także pozwoliła na wprowadzenie niespotykanych w innych tego typu placówkach standardów pracy z artystami.
Artyści przygotowali Raport z bunkra, w którym opisują swoje przedsięwzięcie:
Co dzieje się ze sztuką, gdy muzeum zarządzane jest po dyktatorsku? Od tego pytania zaczął się nasz projekt. Jesteśmy artystami, którzy podchodzą krytycznie do kwestii łamania praw pracowniczych jako sposobu działania instytucji. Ze wstępnego rozpoznania wynikało, że z taką sytuacją mamy do czynienia także w Muzeum Współczesnym Wrocław (MWW). Nadużywanie władzy pasowało jak ulał do muzeum, którego siedzibą jest były nazistowski bunkier.
Rozpoczęliśmy kolektywny audyt MWW, ale to nie my sami go zainicjowaliśmy. Zostaliśmy raczej zaproszeni przez dyrektorkę muzeum, która zapewne sama się zorientowała, że instytucja, która dzieli się władzą może być znacznie bardziej interesująca. Zapraszając nas, odegrała tym samym zasadniczą, twórczą rolę: dyrektorki-artystki. W rzeczy samej, już wcześniej była politycznie progresywną aktywistką, co postrzegała jako część swojej roli.
Podjęliśmy pracę polegającą na słuchaniu, prowadzeniu długich rozmów z dyrekcją i załogą, by stworzyć raport. Dwie rzeczy wyszły na wierzch: dyrektorka była silną osobowością i założycielką instytucji, lecz nie dyktatorką. Po drugie, pracownicy instytucji okazali się zespołem przeoczonych wcześniej jednostek, które mają swoje ambicje i z pewnością nie chcą odgrywać w naszym projekcie roli ofiar. Po zapoznaniu się z naszym raportem pracownicy uznali, że skupiliśmy się na osobie pani dyrektor, w znacznej mierze pomijając ich sprawczość w ramach pracy muzeum.
W międzyczasie zmieniała się sytuacja polityczna w kraju. To wszystko dzieje się w kraju rządzonym od kilku miesięcy przez radykalnie prawicowy rząd. To wszystko wypłynęło na powierzchnię w momencie zwolnienia progresywnej dyrektorki przez prawicową administrację miasta. W momencie, gdy z horyzontu muzeum znika zarządzająca, która zakładała instytucję, rośnie rola zespołu pracowników. Właśnie na to kładziemy teraz nacisk w raporcie. Pracownicy jednogłośnie zdecydowali się stworzyć związek zawodowy i rozpoczęli proces tworzenia wspólnoty, której tożsamość określa jedność, a nie lista szczegółowych zadań do wykonania. Dajemy wyraz krytycznemu momentowi, gdy praca w polu kultury staje się polityczna, a jej siła ulega wzmocnieniu.
Kurator: Adam Mazur
Artur Żmijewski feat. Noah Fisher, Oleksiy Radinsky, Maureen Connor, Zofia Waślicka
Wystawa: od 20 maja do 16 sierpnia 2016 roku
Muzeum Współczesne Wrocław
