Ideą wystawy jest uczczenie i przypomnienie postaci Tadeusza Kościuszki w dwusetną rocznicę jego śmierci. Tytuł wystawy jest odwołaniem do postawy w życiu Kościuszki, który żył na przełomie dwóch epok, oświecenia i romantyzmu, jest także nawiązaniem do tytułu popularnej powieści Jane Austen z 1811 roku.
Można powiedzieć, że był człowiekiem nieprzeciętnym, łączącym rozwagę czasów oświecenia, typowo męskie cechy żołnierza oraz delikatność i wrażliwość mężczyzny nowej epoki. Czasów romantyzmu.
Najważniejszym celem ekspozycji jest pokazanie Kościuszki na nowo, odkrycie go jako człowieka bliskiego współczesnemu, dla którego wolność była jak pisał „najsłodszym dobrem”. Wystawa ze zrozumiałych względów ogranicza się do wybranych zagadnień z jego życia i działalności. Będzie to próbą odpowiedzenia na pytanie, jak człowiek z odległej prowincji Rzeczpospolitej Obojga Narodów został patriotą, obywatelem świata, bohaterem narodu polskiego i amerykańskiego. Próbą przedstawienia go jako człowieka, żołnierza, wizjonera i męża stanu, ale także pokazanie jego ludzkich emocji, radości i dramatów.
Wystawa ma charakter narracyjny: zostanie zbudowana z pięciu głównych opowieści: Wiosna (Nadzieja), Lato (Walka), Jesień (Ofiara), Zima (Osamotnienie) oraz Pamięć. Przyjęty w jej scenariuszu sposób prezentacji życia Kościuszki w rytmie zmieniających się pór roku stwarza możliwość realizacji interesującej ekspozycji. Wystawa ma wymiar bardziej artystyczny i symboliczny niż scenograficzny, stanowi kolejny etap prac nad wystawą stałą o Kościuszce.
Istotnym elementem narracji jest także kontekst ogólnopolski i międzynarodowy wydarzeń, w których brał udział nasz bohater. W każdej przestrzeni pojawiają się dramatis personae i kluczowe miejsca z jego życia. Wystawa jest opowieścią, w której muzealia są zaproszeniem widza do wejścia w świat Kościuszki, ponadto ułatwiają możliwość poznania jego życia oraz epoki w której działał.
Te artefakty pełniły także funkcję „świadków”, „znaków pamięci”. Na wystawie pojawia się mało znany wątek jego twórczości artystycznej, muzycznej i rzemieślniczej („Kościuszko fecit”). Kościuszko był też „człowiekiem podróży”, większość część życia spędził w różnych zakątkach Polski, Europy i świata, ponad 30 lat na emigracji poza Ojczyzną. Stąd na wystawie pojawia się motyw podróży.
Komentarzem do każdego fragmentu wystawy są słowa Kościuszki – cytaty z jego wypowiedzi, listów lub z wypowiedzi osób blisko związanych z bohaterem narracji. Ekspozycja ma na celu każdemu zwiedzającemu dostarczyć jak najszerszą, udokumentowaną wiedzę o życiu i działalności Kościuszki. Będzie można zobaczyć wiele „znaków pamięci” po Kościuszce, bogaty zbiór ikonografii kościuszkowskiej z polskich zbiorów, a także reprodukcje fotograficzne nieznanych w Polsce projektów Kościuszki ze zasobów amerykańskich instytucji. Są tu prezentowane m.in. plany rezydencji i ogrodu dla generała Horatio Gatesa w Travellers Rest, szpitala w West Point, czy też portret Lucetty A. Pollock; a także karykatura generała Charlesa Lee.
Kurator wystawy: Piotr Hapanowicz
Rozważny i romantyczny. W 200. rocznicę śmierci Tadeusza Kościuszki
Od 3 października do 17 grudnia 2017 roku
Wernisaż: 2 października 2017 roku, godz 11.00
Miejsce wystawy: Pałac Krzysztofory, Rynek Główny 35
Muzeum Historyczne Miasta Krakowa
