Dźwięczny i melodyjny. Chaotyczny a zarazem uporządkowany. Szumiący i syczący. Twardy i miękki. Skomplikowany w swojej prostocie język polski… Meksykańska artystka Tania Candiani w ramach wystawy Język jako Dźwięk przygląda się – a może raczej przysłuchuje – jego brzmieniu i rytmowi. Cięte i urywane spółgłoski wypowiadane przez każdą z aktorek występujących w instalacji wideo wydają się silnie na siebie oddziaływać, mimo że każda zachowuje autonomię. Wzajemnie ze sobą rezonując, pozwalają dostrzec partyturę języka.
Wystawa Język jako Dźwięk to pierwsza w Polsce indywidualna wystawa Tanii Candiani. W swojej twórczości artystka łączy rozważania na temat języka, tekstu i dźwięku. Podaje w wątpliwość tradycyjne sposoby postrzegania rzeczywistości. Prezentowane na wystawie w CSW Łaźnia minimalistyczne wideo odnosić się będzie do kontekstu polskiego. Ubrane na czarno i ustawione w szeregu performerki zdają się uczestniczyć w rytuale opartym na rytmie, dźwięku i ciszy. W chłodnym i surowym pomieszczeniu tworzą geometryczny układ, wspólnie artykułując szorstkie i zgrzytliwe spółgłoski. Ruch ich strun głosowych tworzy monolityczną strukturę, jakby dźwiękową rzeźbę. Zastygłe w bezruchu, skupione, zahipnotyzowane tworzą abstrakcyjny dźwiękowy spektakl abstrakcyjnych.
Nieprzypadkowe jest miejsce, gdzie odbyła się ta urbanistyczno-architektoniczna interwencja. Dla Tanii Candiani industrialna przestrzeń XIX-wiecznej Fabryki Karabinów znajdującej się w gdańskiej dzielnicy Dolne Miasto, tworzy nieodłączny element utworu, stając się sama w sobie instrumentem. Betonowe ściany, kolumny, podłogi i sufity zwielokrotniają echo. Rezonują, wykorzystując naturalny pogłos. Akustyka przestrzeni pozwala usłyszeć architekturę, doświadczyć jej sensorycznie.
Praca nawiązuje do awangardowego i ikonicznego dzieła Johna Cage’a 4′33″, skomponowanego z ciszy. W słynnym utworze składającym się tylko z pauz, słyszymy kaszel, skrzypienie krzeseł czy szelest ubrań. Utwór wydaje się nie mieć początku ani końca. Na podobnych zasadach opiera się instalacja meksykańskiej artystki – ruch odbywa się naturalnie, organicznie, bez odgórnie narzuconej reguły. Kolektywne gesty chóru tworzą strukturę, hipnotyzują nas na czas trwania utworu.
Tania Candiani wraz z Luisem Felipem Ortegą reprezentowała Meksyk na 56. Biennale w Wenecji. Meksykańska artystka jest laureatką wielu nagród, między innymi Guggenheim Fellowship Award (2011) czy Award of Distinction Prix Ars Electronica (2013). Wystawa w Łaźni jest efektem pobytów rezydencyjnych artystki w Polsce w 2014 roku.
Kuratorka: Aleksandra Księżopolska
Asystentka kuratorki: Lila Schally-Kacprzak
Tania Candiani, Język jako Dźwięk
Od 19 stycznia do 4 marca 2018
Wernisaż: 19 stycznia, 18.00
Centrum Sztuki Współczesnej Łaźnia w Gdańsku
