Ten kto nie nauczył się mówić…

Olga Tokarczuk

Olga Tokarczuk (ur. 29 stycznia 1962 w Sulechowie) – polska pisarka, eseistka, autorka scenariuszy, poetka, psycholog, laureatka nagrody literackiej Nike. Wychowała się w miejscowości Sulechów, następnie wraz z rodzicami przeniosła się do miejscowości Kietrz, gdzie ukończyła Liceum Ogólnokształcące im. C.K. Norwida. Ukończyła wydział psychologii na Uniwersytecie Warszawskim. W czasie studiów jako wolontariuszka opiekowała się osobami chorymi psychicznie. Po studiach pracowała jako psychoterapeutka w poradni zdrowia psychicznego w Wałbrzychu. Gdy jej pierwsze dzieła literackie zyskały popularność, zrezygnowała z pracy i po przeprowadzce do Nowej Rudy poświęciła się pisaniu. Mieszka obecnie w Krajanowie, koło Nowej Rudy, w Sudetach – pejzaż i kultura tych okolic przewija się w kilku jej utworach. Prowadzi warsztaty prozatorskie w Studium Literacko-Artystycznym na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie. Jest współorganizatorem Festiwalu Opowiadania, podczas którego autorzy krótkich form literackich z Polski i zagranicy prezentują swoje dzieła. Od 2008 prowadzi zajęcia z twórczego pisarstwa na Uniwersytecie Opolskim. Olga Tokarczuk jest też członkinią partii Zieloni 2004, oraz członkiem zespołu kwartalnika „Krytyka Polityczna”. Uhonorowana wieloma nagrodami, m.in. nagrodą Polskiego Towarzystwa Wydawców Książek, nagrodą Fundacji im. Kościelskich (1997), paszportem Polityki oraz kilkoma nominacjami do literackiej Nagrody Nike, czterokrotna laureatka Czytelników Nike. W 2008 nagrodzona po raz pierwszy tą nagrodą przez jury. Zadebiutowała w 1979 na łamach pisma „Na przełaj”, gdzie pod pseudonimem Natasza Borodin publikowała pierwsze opowiadania. Jako powieściopisarka debiutowała w 1993. Opublikowała wówczas Podróż ludzi Księgi. Książka uzyskała nagrodę Polskiego Towarzystwa Wydawców Książek. W 1995 ukazała się druga powieść autorki, E. E. Książka opowiada o dojrzewaniu dziewczynki, która nagle uzyskuje zdolności parapsychiczne i równie nagle je traci. Największym dotychczasowym sukcesem Tokarczuk okazała się wydana w 1996powieść Prawiek i inne czasy. Książka została nominowana do literackiej nagrody Nike w 1997, uzyskując nagrodę czytelników. Rok 1998 przyniósł zbiór opowiadań zebranych w tomie Szafa, a także kolejną powieść zatytułowaną Dom dzienny, dom nocny. To drugi utwór Tokarczuk, który został nominowany do prestiżowej Nike. Do tej samej nagrody nominowany został również zbiór dziewiętnastu opowiadań Gra na wielu bębenkach, wydany w 2001. W 2004 ukazały się Ostatnie historie. Książka ta dotyka problemów dla człowieka najbardziej uniwersalnych, a składa się z trzech oddzielnych opowieści, ukazanych w niezależnym od siebie czasie i przestrzeni. W pierwszej połowie października 2007 ukazała się powieść Bieguni. Tokarczuk pracowała nad nią trzy lata. Wspomina, że większość notatek robiła w czasie podróży. „Ale nie jest to książka o podróży. Nie ma w niej opisów zabytków i miejsc. Nie jest to dziennik podróży ani reportaż. Chciałam raczej przyjrzeć się temu, co to znaczy podróżować, poruszać się, przemieszczać. Jaki to ma sens? Co nam to daje? Co to znaczy” – pisze we wstępie autorka. Jak mówi sama Tokarczuk, „pisanie powieści jest dla mnie przeniesionym w dojrzałość opowiadaniem sobie samemu bajek. Tak jak to robią dzieci, zanim zasną. Posługują się przy tym językiem z pogranicza snu i jawy, opisują i zmyślają.” 5 października 2008 otrzymała za Biegunów literacką nagrodę Nike. Zwyciężyła także w głosowaniu czytelników. Inspiruje się m.in. Karolem Gustawem Jungiem. Chętnie czyta Antoniego Czechowa, Tomasza Manna, Mikołaja Gogola, opowiadania fantastyczne Edgara Allana Poe. (Wikipedia.pl)