Nie poniewierajmy człowiekiem

Pierre Beaumarchais

Pierre-Augustin Caron de Beaumarchais (ur. 24 stycznia 1732 w Paryżu, zm. 18 maja 1799 tamże, pochowany na Cmentarzu Père-Lachaise) – wybitny dramaturg i pisarz francuski. Jeden z inspiratorów rewolucji francuskiej. De Beaumarchais przybrał od nazwy folwarku pierwszej żony. Był jednym z synów zegarmistrza, jednak mimo pewnych dokonań w tej dziedzinie (skonstruował miniaturowy zegarek w pierścionku) nie chciał wykonywać zawodu ojca. Zaczął pisać sztuki i zajmować się – według legend – iluzją i złodziejstwem. Po niefortunnej bójce trafił do więzienia, udało mu się uciec spod szafotu. Był członkiem tajnego wywiadu Ludwika XV i inspiratorem pomocy dla powstańców w koloniach brytyjskich w Ameryce. Ponadto uczył córki królewskie oraz pisał sztuki. Najsłynniejsze jego dzieła to Cyrulik sewilski (wystawiony 1775) oraz Wesele Figara (wystawione 1784), nazwane przez Napoleona "rewolucją w czynie", a przez Marię Antoninę "okropną sztuką". Obie komedie stały się tematami librett wielu słynnych kompozytorów (m.in. Mozarta - Wesele..., 1786 i Rossiniego - Cyrulik.., 1816). Wesele Figara wywołało niespotykaną dotąd rewolucję w literaturze. Opowiada bowiem o starciu wasala z panem hrabią, co więcej – sługa właśnie okazuje się tu bardziej przebiegły i zaradny. Wywraca więc Beaumarchais cały ustrój społeczny ówczesnej Europy, pośrednio inspirując przy tym lud do wielkiej rewolucji francuskiej. Historia ujęta w dwóch sztukach znalazła kontynuację w późniejszej Występnej matce (wystawionej 1792), generalnie uważanej za utwór znacznie słabszy od swoich poprzedników. Tytuł Cyrulika... w języku francuskim (Le Barbier de Séville) mógł powstać jako parodia hiszpańskiego tytułu sztuki Tirsa de Moliny (El burlador de Sevilla y convidado de piedra, tłum. na język polski jako Zwodziciel z Sewilli i kamienny gość). Wikipedia.pl