Konteksty – II Festiwal Sztuki Efemerycznej w Sokołowsku to wydarzenie prezentujące twórczość artystów sztuki ulotnej. Program obejmuje prezentacje performance, projekcje filmowe (również z muzyką na żywo), wystawy, warsztaty, dokumentacje i wystąpienia teoretyczne. W tym roku Sokołowsko gościło będzie ponad pięćdziesięciu artystów, krytyków, kuratorów i historyków sztuki z siedmiu krajów.
Program drugiej edycji Festiwalu proponuje spojrzenie na sztukę performance w kontekście doświadczenia pionierskich działań Zbigniewa Warpechowskiego. Artysta ten jest kluczem do wszelkich odniesień, elementem spajającym strukturę festiwalu. Kiedy myśli się Warpechowski nie można pominąć: Nic, Dialogu z rybą, Zamykania ciemności w dłoniach, Pustki – cytatów z Księgi Przemian Lao Tsy i Rogu pamięci. Prawie każdy z akapitów z książek Warpechowskiego może służyć za motto Kontekstów. Choćby: Akty czystej prawdziwej sztuki, w jej wszelkich wyrazach są nieprzewidywalne. To znaczy, że nie można zmusić, wyłudzić ani wyprosić od Dawcy owych darów, aby nam ich dostarczał na żądanie. Nie możemy też wyćwiczyć siebie tak, abyśmy byli płodni twórczo w zaplanowanej ilości i określonym czasie.
Dwa historyczne punkty odniesienia tej edycji, to także awangardowa twórczość Franciszki i Stefana Themersonów, oraz Andrzeja Partuma (wystawy, filmy, dokumentacje). W programie festiwalu przewidziano prezentacje klasyków-nestorów jak: Jerzy Bereś i Józef Robakowski, Roland Miller, Shirley Cameron, Alastair MacLennan, artystów średniego pokolenia – m.in. Nigela Rolfe’a, Janusza Bałdygi, Ewy Zarzyckiej, Jiriego Suruvki, Nenada Bogdanovica, Johna Newlinga, Ines Amado, Anny Płotnickiej, Adiny Bar-On oraz artystów najmłodszych (festiwal off), którzy stworzą współczesny, krytyczny obraz sztuki performance.
Ważny jest każdy zaproszony artysta. Ważne jest spotkanie i to, co z niego wyniknie, współdzielenie przestrzeni, działań i przemyśleń. Ważne jest stworzenie platformy porozumienia pomiędzy uznanymi autorytetami – klasykami sztuki i młodymi, początkującymi twórcami. Tak jak mówi Warpechowski:Nowość, prawdziwa nowość, prawdziwej sztuki, nie jest wrogiem starego. Ona je uwydatnia, podkreśla, wyjaśnia, klasycyzuje. Stare, to co zostało dokonane, albo jeszcze dokonuje się, dopełnia, wybrzmiewa, nie może być zagrożone żadną nowością. Młodość czyli novum sztuki też zyskuje na tym, kiedy to stare jest godne, doniosłe i zachowuje się godnie wobec młodości. To jest najlepszy sprawdzian dla obydwu stron. Klasa podbija klasę w przód i wstecz.
Konteksty nie są kanonicznym festiwalem sztuki performance. Chodzi również o poszerzanie percepcji sztuki efemerycznej pokazując jej źrodła. Budowanie instalacji (Łódź Postępu Warpechowskiego), obiektów performatywnych (Anna Płotnicka), stwarzanie sytuacji odwołujących się do korzeni kulturowych (Archeologia spotkania Niedziółki – budowanie i wypalanie wspólnie z mieszkańcami Sokołowska i uczestnikami festiwalu obiektu-pieca ceramicznego) są wyznacznikami tego kierunku.
Równolegle do festiwalu odbywać się będą Międzynarodowe Spotkania Artystyczne Perforacje- warsztaty dla studentów ASP we Wrocławiu i Poznaniu z udziałem m.in. Marcina Berdyszaka, Colma Clarke’a, Sybille Omlin.
Poza performance. Wystawy
- Franciszka i Stefan Themerson O potrzebie tworzenia widzeń (odsłona druga)
Wystawa Franciszki i Stefana Themersonów przedstawia wybrane obszary twórczości tej pary awangardowych artystów. Wybrane moduły to fotogram-film-fotografia; związki między tekstem i obrazem (poezja semantyczna, semantyczne divertimenta); związki między obrazem i dźwiękiem. Wystawie towarzyszyć będą projekcje filmowe – filmy Themersonów, rekonstrukcje filmów zaginionych, filmy dokumentalne o Themersonach, filmy paradokumentalne i fabularne.
- Zbigniew Warpechowski
Wystawa składa się z filmowej dokumentacji najważniejszych performance jakie wykonywał na przestrzeni nieomal półwiecza w kraju i zagranicą, a także z dokumentacji fotograficznej. Podczas festiwalu powstanie także w przestrzeni parku obiekt zrealizowany przez tego artystę.
- Andrzej Partum
Twórczość Andrzeja Partuma prezentowana jest w formie projekcji filmowych dokumentujących jego działalność. Obrazy, dźwięki, słowa i obiekty, a także wspomnienia niosą w sobie poetyckie i konceptualne przymioty sztuki tego artysty.
Poza performance
- Miejsca w miejscu
W całkowicie nowym miejscu sztuki przedstawiane będą miesjca, działające od dawna i posiadające określony dorobek. Ludzie, prowadzący te miejsca, posiadający bardzo różne doświadczenia, prezentować je na różne sposoby, czasem w formie dokumentacji, czasem dyskusji, a czasem działań artystycznych.
- Warsztaty ceramiczne Archeologia spotkania
Warsztaty ceramiczne prowadzone przez Tomasza Niedziółkę. Będzie to wspólne (do udziału zaproszeni są uczestnicy festiwalu, studenci, a także mieszkańcy Sokołowska) kreowanie/rzeźbienie obiektu ceramicznego i utrwalanie go w ogniu. Jedną z idei festiwalu jest powrót do korzeni performance, ceremoniałów, -ogniska, procesu wypalania, tworzenie obiektów (stąd piec) wokół, których tworzy się akcja. Warsztaty będą odbywały się codziennie od godz. 11.00.
- Koncert zespołu SzaZaZe
Muzyka na żywo do filmów Themersonów. Trio opracowało oryginalną ścieżkę dźwiękową do niezwykłych filmów Stefana i Franciszki. Dźwięki perkusji, klarnetów, mandoliny, skrzypiec oraz mimbry w sugestywnych i wysmakowanych produkcjach tworzonych na żywo uzupełniają, komentują i nadają inny wymiar dziełom filmowym.
- Międzynarodowe spotkanie artystyczne Perforacje
Cykl autorskich warsztatów artystycznych i wykładów teoretyków sztuki perfomance dla studentów (Zaproszeni goście – Janusz Bałdyga, Marcin Berdyszak, Colm Clark, Sibylle Omlin, Nigel Rolfe, Ewa Zarzycka)