Wystawa prezentuje najbardziej pasjonujące instalacje, malarstwo graftowe, rysunki i wideo artysty z ostatnich 14 lat jego działalności. Temat czasu podany w tytule wystawy jest trafny dwojako – jako reprezentacja, kierunek rozwoju twórczości artysty w minionych latach i jako istotny element przewodniego tematu jego dzieł.
Jego prace często zgłębiają nastrój egzystencjalnego wygnania, który otacza artystę. Nastrój nie jest przypadkowy: Nie jestem impresjonistą, który reagowałby na różne oświecenia przez słońce czy coś podobnego – mówi artysta. Eimutis Markūnas (ur. 1959) – litewski artysta pokolenia przełomu, dla którego ważna jest nie tylko forma, ale i treść pracy – jej tekstualność, dialog z odbiorcą, bliski związek ze środowiskiem, ciałem i materią. Odwaga ujawniania siebie i podejmowania ryzyka przejawia się w stylu życia i twórczości artysty. Podejmowanie tematów istotnych i nietypowe formy prac wyróżniają Eimutisa Markūnasa spośród innych artystów jego pokolenia.
Kuratorka o wystawie: Na wystawie Wiatr czasu, będącej retrospektywą litewskiego artysty Eimutisa Markūnasa (ur. 1959), prezentujemy prace z ostatnich 14 lat jego działalności – wybór najbardziej pasjonujących instalacji, malarstwa graftowego, rysunków i wideo. Początki aktywności artysty związane są z pracą nad witrażami. Zapanował nad tym trudnym materiałem dzięki temu, że czerpał wzorce z tradycji, a jednocześnie wykraczał poza zwykły sposób postrzegania witrażu.
Zasadnicze dla Eimutisa Markūnasa – artysty galerii Meno Parkas (Kowno/Düsseldorf) – jest przekazywanie idei (a może nawet objawienie jej lub podanie założeń) odbiorcy, który analizuje tematy egzystencjalne poprzez jego dzieła. Prace Eimutisa Markūnasa często zgłębiają nastrój egzystencjalnego wygnania, który otacza artystę. Nastrój ten nie jest przypadkowy, jak mówi:Nie jestem impresjonistą, który reagowałby na różne oświecenia przez słońce czy coś podobnego. Upływ, bieg czasu i prace, które były tworzone w czasie / na przestrzeni czasu. Wspomniany w tytule wystawy motyw czasu ma podwójne znaczenie – jako reprezentacja, kierunek rozwoju artystycznego Markūnasa w minionych latach, a także jako podstawowy budulec i przewodni temat jego prac. Artysta odkrywa i rozwija istotny dla siebie temat za pomocą technik, które go interesują (takich jak malarstwo graftowe), przy wykorzystaniu światła, pigmentów, różnych materiałów, znalezionych przedmiotów. Koncepcja jego malarstwa graftowego obejmuje dwa aspekty: ekspresję abstrakcyjnego malarstwa gestu i fotografę – imitację jej optycznych właściwości. Obrazy stworzone tą techniką są wystawiane na światło, by mogły wyschnąć (podobnie jak w przypadku fotografi), więc ostateczny rezultat ukazuje się dopiero po jakimś czasie. Graft jest dla artysty ważnym, unikalnym materiałem – powstaje w wyniku procesu umierania (wypalania), co zapewnia pracom niezbędny kontekst i powiązanie. Za pomocą tej techniki artysta tworzy obszary równoległe, używając zarazem form abstrakcyjnych i realnych.
Artysta nieustannie porusza temat życia i egzystencji poprzez wykorzystanie motywu ciała lub jakiejś jego części, dzięki czemu zarówno nawiązuje do zmysłowości, jak i budzi poczucie (a może nawet dążenie do) tego, co ukryte. Poczucie, że jest się bardzo blisko lub bardzo daleko.
Wystawa prezentuje również serię rysunków i wideo. Eimutis często inspiruje się w swojej pracy znalezionymi przedmiotami czy materiałami, które wydają mu się interesujące, więc można powiedzieć, że źródło inspiracji niejednokrotnie jest tu przypadkowe. Wystawa indywidualna w CSW w Toruniu jest dla artysty ważnym podsumowaniem – daje mu możliwość spojrzenia w głąb samego siebie, przekrojowej obserwacji twórczości. Zebrane prace zostały stworzone na przestrzeni ostatnich 14 lat – mimo że nie jest to więc podsumowanie całego życia artysty, to jednak umożliwia prześledzenie kierunku rozwoju jego twórczości. Wystawa jest także przyczynkiem do medytacji, gdy najważniejsze jest nie robić, ale być i stawać się.
Tekst: Gierdė Legotaitė
Wiatr czasu Retrospektywa Eimutisa Markunasa
Od 17 sierpnia do 7 października 2018 roku
Kuratorka: Gierdė Legotaitė
Centrum Sztuki Współczesnej Znaki Czasu w Toruniu
