Pierwsze skojarzenia z tytułem wystawy mogą przywodzić na myśl szczelnie zamknięte w szklanych słojach dziwne istoty, przed którymi trzeba się chronić. Jednak mutanty zgromadzone na wystawie przez kuratora swobodnie rozlokowały się w galerii, zajmując dogodne dla siebie miejsca. Tylko jeden z nich był zamknięty w szklanej gablocie. Obiekt BBB Piotra Kurki przypominał raczej eksponat z muzeum historii naturalnej niż postać wymyślonego mieszańca. Była to jedyna praca na wystawie, która nie odwoływała się do przyszłości, a raczej podejmowała problem mijającego czasu. Najbardziej dosadnie symbolizowała go czaszka w miejscu głowy męskiej postaci. Także filcowy, biały garnitur i leżące obok na szklanych półkach książki były jakby naznaczone przemijaniem. Zagadkowa, wypalona dziura skrywała w miejscu serca szlachetny kamień, boleśnie wskazując na brak oznak życia postaci.
Oprócz wystawy w Galerii „Monumentalnej” orońską częścią Festiwalu im. Jerzego Buszy była ekspozycja Space Connection Error. Galeria „Oranżeria” za jej sprawą stała się miejscem,w którym zmaterializowały się wyobrażenia na temat wyglądu istot pozaziemskich. Uczniowie orońskiego gimnazjum wykonali niewielkich rozmiarów figurki wymyślonych przez siebie „obcych”, które zamknięte w szklanych kapsułach wypełnionych wodą wyglądały niczym preparaty z tajnych laboratoriów rządowych.
Ubiegłorocznej edycji festiwalu towarzyszyła publikacja 5xBusza, podsumowująca pięć lat jego trwania. Znalazł się w niej tekst Adama Mazura, którym otwierał on festiwal w roku 2010: Busza doczekał się festiwalu, ale powinien doczekać się również specyficznej subdyscypliny buszologii, czegoś na kształt poszukiwania ukrytych, pozostawionych w rozproszeniu tropów, cennych stopów i energetyzujących myśli, czujnych diagnoz (…) Busza w relacji z innymi, z przyjaciółmi, z artystami, to działania sumujące się w postaci Buszy, materializujące się w postaci wystawy, w postaci myślenia o fotografii i o sztuce, nie martwota i wspominki, tylko twórcza (artystyczna? kreatywna?) energia, która nie kończy się wraz z fizyczną śmiercią. Wydaje się, że zasoby tej energii są niewyczerpane, pokazuje to każda kolejna odsłona festiwalu.
***
VI Festiwal Sztuki im. Jerzego Buszy RANDOM IN RADOM
Centrum Rzeźby Polskiej w Orońsku
Mazowieckie Centrum Sztuki Współczesnej „Elektrownia” w Radomiu
…MIESZAŃCE, BASTARDY, HYBRYDY, CHIMERY i kilka MUTANTÓW…
Galeria „Monumentalna”, 15 grudnia 2012 – 27 stycznia 2013
SPACE CONNECTION ERROR
Galeria „Oranżeria”, 15 grudnia 2012 – 27 stycznia 2013
Koordynator: Andrzej Mitan
Navi: Jerzy Busza, Leszek Golec
Współpraca: Mariusz Knorowski, Zbigniew Belowski, Michał Grabowski