60. rocznica Berlinale
6 czerwca 1951 roku w kinie Titania-Palast w berlińskiej dzielnicy Steglitz miał miejsce pierwszy Festiwal Filmowy Berlinale. Do 1954 roku Berlinale nie dysponowało statusem konkursowym. O popularności filmów, zamiast jurorów, decydowała publiczność.
W czasach zimnej wojny importowany przez Amerykanów festiwal miał wyłącznie znaczenie propagandowo-polityczne. Obarczony winą za okrucieństwa wojny Berlin był miastem, w którym sąsiadowały ze sobą dwa przeciwstawne systemy polityczne. Stanowił więc idealne miejsce dla manifestacji kultury kapitalistycznej.
Berlinale zawsze uchodziło za festiwal filmów politycznych i artystycznych. Początkowo konfrontowano tu dzieła, pochodzące z Europy Wschodniej i Zachodniej. W latach 60. wzbogacono festiwal o sekcję Forum, przeznaczoną dla filmów eksperymentalnych, awangardowych, dokumentalnych. W latach 70. powstała Panorama, poruszająca procesy przemian i konfliktów społecznych, jak i tematykę gejowsko-lesbijską.
W 1978 roku utworom dziecięcym oraz młodzieżowym zadedykowano dział Generacja. W 1982 wybitnym indywidualnościom artystycznym poświęcono sekcję Homage. Po upadku muru stolicę Niemiec zaczęto kreować na wielką metropolię o przedwojennej potędze. Dlatego dążono do wylansowania Berlinale na jeden z najbardziej znaczących światowych festiwali. Sprawujący od roku 2001 stanowisko dyrektora Berlinale, Dieter Kosslick, rozbudował i zreformował profil festiwalu. Powołał kolejną sekcję pod nazwą Perspektywa Niemieckiego Kina. Zadbał, aby w konkursie startowały każdorazowo trzy filmy niemieckie. Faworyzował wszelkie niemieckie koprodukcje. Dieter Kosslick stworzył również platformę dla nieznanych w Europie kinematografii: Azji, Afryki i Ameryki Południowej. A za swego współpartnera obrał Francję. Otoczył się także orszakiem gwiazd Hollywoodu. W roku 2006 powstały nowe sekcje: poświęcona krótkiemu metrażowi – Berlinale Shorts, pokazujące instalacje i filmy wideo w przestrzeni publicznej Berlina – Forum Expandet i poruszające tematy pożywienia oraz związków filmu z miłością do jedzenia, ekologii i natury – Kulinarne Kino.
Warty odnotowania jest fakt, że od czasu objęcia szefostwa przez Kosslicka w dziale konkursowym zabrakło filmów polskich. Wyjątek stanowił jedynie zaprezentowany w 2006 roku, wyróżniony nagrodą Alfreda Bauera Tatarak Andrzeja Wajdy. Fani polskiego, czeskiego, węgierskiego, rosyjskiego kina powinni sobie zdawać sprawę, że Niemcy dążą do objęcia wiodącej pozycji w kinie europejskim. Dlatego celowe pomijanie sąsiadów leży w interesie szefostwa festiwalu.
Na przestrzeni ostatnich 6 lat Złoty Niedźwiedź powędrował głównie poza kontynent europejski. Dla przykładu: 2004 Głową w mur (Gegen die Wand), Fatih Akin, Niemcy; 2005 Czarna Carmen (U-Carmen), Marc Dornford-May, Republika Południowej Afryki; 2006 Grbavica, Jasmlia Žbanić, Bośnia i Hercegowina; 2007 Małżeństwo Tui (Tu ya de hun shi), Wang Quanan, Chiny; 2008 Elitarni (Tropa de Elite), Jose Padilha, Brazylia; 2009 Gorzkie mleko (La Teta asustada), Claudia Llosa, Peru.
W ciągu 60. lat Berlinale z polskich reżyserów Złotego Niedźwiedzia otrzymali: w 1966 Roman Polański za Matnia (Cul-de-sack); w 1967 Jerzy Skolimowski za Start (Le Deport); w 2006 Andrzej Wajda za całokształt twórczości dostał honorowego Złotego Niedźwiedzia.
Srebrnym Niedźwiedziem nagrodzono: w 1981 Barbarę Grabowską za najlepszą kreację aktorską w Gorączce Agnieszki Holland; w 1994 Krzysztofa Kieślowskiego za film Trzy Kolory Biały; w 1996 Andrzeja Wajdę za film Wielki Tydzień.
