Aspekty ekonomiczne i strukturalne
Stan miasta na początku lat dziewięćdziesiątych bez przesady nazwać można krytycznym. Średniowieczna starówka w ruinie. Fatalny stan budynków publicznych. Żadnych nowych kolekcji w muzeach i galeriach. Brak sali koncertowej. Niewyasfaltowane ulice. Niewystarczająca ilość mostów na rzece i wiaduktów ponad torami kolejowymi. Kłopoty z wodą pitną20. Z tymi problemami musiały radzić sobie kolejne władze samorządowe, ale szczególnie skuteczny okazał się inicjator starań o tytuł ESK w Sybinie, burmistrz Johannis. Przygotowania do obchodów ESK objęły szeroki program renowacji infrastruktury, niezbędnej do udanej organizacji planowanych przedsięwzięć. Przede wszystkim poddano renowacji stare miasto, łącznie z systemem kanalizacyjnym (135 mln euro)21.
Zdaniem głównego architekta miasta trzy obiekty na starówce pokazują, w jaki sposób kościół warowny przekształcił się w miasto, które do dziś odzwierciedla urbanistykę średniowiecznego Hermannstadt. Plac Huet (Piaţa Huet) stanowi pierwszy pierścień fortyfikacji. Drugi to renesansowe domy przy nim oraz Mały Rynek (Piața Mica), a kolejny to Duży Rynek (Piaţa Mare). Kompleksowe prace renowacyjne zostały przeprowadzone na wszystkich trzech placach. Przy okazji kładzenia nowej nawierzchni placu Huet odkryto średniowieczny cmentarz, z którego przeniesiono na nowe miejsce około trzech tysięcy szczątków ludzkich. Odkryto również rotundę sprzed ukończenia budowy ewangelickiego kościoła parafialnego. W renowacji placu starano się utrzymać średniowieczną atmosferę miejsca, wprowadzając dodatkowo oznaczenia i informacje ułatwiające wyobrażenie sobie, jak miejsce to wyglądało przed sześciuset laty. Nową nawierzchnię uzyskały także Mały i Duży Rynek wraz z nawiązującą do historycznej małą architekturą22. W ramach dotacji rządowej sfinansowano renowację elewacji, dziedzińców i pasaży w trzydziestu budynkach przy trzech wspominanych placach oraz w dziewięciu przy ulicy Nicolae Bălcescu, a także iluminację zabytkowych fasad i przestrzeni publicznych23. Inwestycje w infrastrukturę uwzględniły także modernizację lotniska (55 mln euro) oraz remonty przeprowadzone w muzeum ASTRA, Teatrze Talia i innych instytucjach kulturalnych (6,5 mln euro)24. Duże inwestycje zmobilizowały mieszkańców do większej troski o najbliższe otoczenie, takie wrażenie odniósł Ilie Rotariu25, zajmujący się analizą skutków ESK w Sybinie. W roku 2007 pokazano nawet wystawę fotograficzną prezentującą „od kuchni” prace renowacyjne w mieście26.
Wpływ organizacji obchodów ESK w Sybinie widać także w statystyce związanej z gospodarką w mieście. Z danych wynika, iż zaobserwowano wzrost o prawie dziesięć procent w obrotach lokalnych przedsiębiorstw i instytucji. Co łatwe do przewidzenia, najwięcej skorzystał sektor turystyki (wzrost o 13 proc.). W roku przystąpienia do UE Rumunia cieszyła się większym zainteresowaniem zagranicznych turystów, jednak fakt, że wzrost ten jest dwa razy większy w przypadku Sybina niż innych miejscowości, zdaje się potwierdzać pozytywny wpływ ESK.
Mimo że wśród celów ESK znajdują się kwestie spójności społecznej, trudno o konkretne dane dotyczące realizacji tego zadania. Przytaczając opinię autorów raportu dla Komisji Europejskiej, działaniami tego typu było dążenie do umiejscowienia wydarzeń w całym mieście, nie tylko w ścisłym centrum, co miało zachęcić mieszkańców do uczestnictwa w nich, oraz próba przygotowania „dla każdego coś miłego” – od sztuki wysokiej do bardziej popularnej, uwzględniając gusta młodych, dzieci, dorosłych i osób starszych27.
Podsumowanie
Większość materiałów dotyczących Europejskiej Stolicy Kultury Sybin 2007 zawiera pozytywną ocenę przedsięwzięcia. Równie dobrze, czasami wręcz entuzjastycznie o ESK wyrażali się mieszkańcy miasta, przedstawiciele kultury i biznesu, co potwierdzają badania opinii publicznej cytowane w raporcie MPRA. Co więcej, poczucie pozytywnego wpływu ESK na miasto zostało potwierdzone w kolejnych latach (2008, 2009). Sami organizatorzy obchodów twierdzą, że najważniejszym rezultatem jest przywrócenie więzi miasta z wartościami i duchowością europejską, których miasto było częścią przez osiemset lat swej historii i od których zostało gwałtownie i sztucznie odcięte w 1945 roku. Wartością dodaną jest decyzja o uczynieniu kultury centralnym aspektem strategicznym i rozwojowym dla miasta w perspektywie długofalowej28.
